پوتر در ساختمان چیست ؟ معنی، انواع و مراحل اجرای آن
به گزارش مجله پیامک، ساختمان ها چه فلزی و چه بتنی از اجزای مختلفی تشکیل شده اند. تیرها نیز از اجزای مهم در ساختمان های بتنی است. تیرهای بتنی که پوتر نیز خوانده می شوند عمدتاً سازه ای افقی است که فشارهای عمودی وارد بر سازه را تحمل می نماید. در این مطلب از ویکی ساختمون مروری بر انواع پوتر و مراحل اجرای آن خواهیم داشت و سعی خواهیم کرد به پرسش پوتر در ساختمان چیست پاسخی مناسب دهیم.
جهت دریافت خدمات رنگ پتینه با گروه ساختمانی آبان در ارتباط باشید. هر گونه خدمات رنگ آمیزی با تکنیک های مدرن پتینه کاری را به ما بسپارید.
پوتر در ساختمان چیست ؟
در پاسخ به پرسش پوتر در ساختمان چیست باید گفت که پوترها در واقع همان تیرهای بتنی هستند که بارهای عمودی وارد بر سازه را به تکیه گاه های خود یا همان ستون ها منتقل می نمایند. پوتر ها در ساختمان در اثر فشار های عمودی وارده، تحت تاثیر دو نیروی فشاری و کششی قرار می گیرند. به طوری که قسمت بالایی تحت تاثیر فشار و قسمت پایینی تیر تحت تاثیر کشش قرار می گیرد.
طراحی سازه های فلزی و بتنی توسط متخصصین ماهر کارگشا
نیروهای وارد شده بر پوتر
بعد از پاسخ به پرسش مبنی بر این که پوتر در ساختمان چیست بد نیست که با نیروهای وارد بر آن نیز آشنا شوید. در ساختمان نیروهای داخلی و خارجی مختلفی به تیرها یا همان پوتر اعمال می گردد. نیروهای داخلی که در بالا نیز عنوان شد و شامل دو نیروی برشی و خمشی می گردد. نیروهای خارجی اما تنوع بیشتری دارند که شامل موارد زیر می شوند.
- بار متمرکز
- بار گسترد ه یکنواخت
- بار گسترد ه جزئی
- بار گسترد ه غیر یکنواخت
- بار گسترد ه ذوزنقه
انواع پوتر در ساختمان
پوتر ها یا تیرهای بتنی در ساختمان ها بر اساس ساختار و وظیفه ای که دارند به چند نوع اصلی زیر تقسیم می نمایند.
- تیر اصلی: همان طور که از اسم این تیر ها بر می آید، اصلی ترین نوع تیر در ساختمان ها هستند و نقش مهمی در برابر سازه ایفا می نمایند.
- تیر فرعی: از دیگر انواع پوتر و تیر در ساختمان سازی است. این تیرها نسبت به تیرهای اصلی اندازه کوچک تری دارند. نحوه عملکرد آن ها نیز به این گونه است که به شاه تیر یا همان تیر اصلی متصل می شوند و بارهای وارد شده به سقف را به آن ها منتقل می نمایند.
- تیر نعل درگاه: نوع دیگری از پوتر است که در بالای نافذ ایجاد شده در چهارچوب ساختمان در نظر گرفته می گردد. این تیر ها در اندازه ها و ضخامت های مختلفی اجرا می شوند.
بیشتر بخوانید: کرگیری بتن چیست ؟ مراحل و انواع دستگاه کرگیری
انواع پوتر از نظر تکیه گاه
دسته بندی دیگری که در خصوص انواع پوتر ها اجرا شده است بر اساس تکیه گاه آن ها است که در این حالت به چند نوع زیر تقسیم شده اند.
- تیر ساده
- تیر پیش آمده
- تیر طره ای یا کنسولی
- تیر یک سر گیر دار یک سر غلتکی
- تیر دو سر گیردار
- تیر سراسری یا سه دهانه
روش اجرای پوتر در ساختمان
در ساختمان های دارای اسکلت بتنی، بعد از اجرای کامل ستون ها، نوبت به اجرای پوتر ها یا همان تیرهای بتنی می رسد که مراحل آن در زیر تشریح شده اند.
اولین مرحله از اجرای پوتر به ساخت و نصب قالب کف پوتر مربوط می گردد که در بین ستون ها قرار می گیرید. برای این کار ابتدا باید نسبت به نصب لوله ها و شمع های زیر آن اقدام کرد.
در مرحله بعد نوبت به آرماتوربندی های لازم برای اجرای پوتر می رسد. آرماتوربندی تیر به صورتی انجام می گردد که در دو خاتمه یا همان محل تکیه گاه در طولی برابر حداقل به اندازۀ دو برابر ارتفاع تیر فاصلۀ خاموت ها کمتر از قسمت میانی تیر است؛ که مقدار قطر میلگرد ها و فواصل آن ها از هم طبق محاسبات فنی در نقشه های سازه معین می گردد.
در مرحله بعد از اجرای آرماتوربندی نوبت به ساخت و نصب قالب گونه و آویز برای قالب می رسد. به منظور تأمین پوشش بتنی تیر آرماتور بندی شده باید قبل از بتن ریزی، اسپیسر یا فاصله نگهدار بین آرماتورها و بدنۀ داخلی قالب قرار داد.
بیشتر بخوانید: بتن ریزی چیست ؟ انواع و مراحل مختلف آن در ساختمان سازی
بعد از قالب بندی نوبت به اجرای بتن ریزی می رسد. در این مرحله و بعد از اجرای سایر جزئیات سقف و تکمیل قالب بندی، تیر بتنی هم زمان با سقف، بتن ریزی می گردد. ناگفته نماند که بهترین روش برای بتن ریزی سقف، به کار بردن پمپ بتن است که در این روش با حرکت لوله تخلیه، می توان بتن را به محل های مورد نظر راهنمایی کرد. هم زمان با بتن ریزی باید عملیات تراکم بتن ریخته شده مطابق اصولی که قبلاً گفته شده انجام گردد.
بعد از اتمام بتن ریزی و اطمینان از عمل آوری آن به سراغ قالب برداری و برداشتن شمع ها می کنیم. برداشتن قالب باید زمانی انجام گردد که بتن بتواند تنش های وارده را تحمل کند و تغییر شکل آن از تغییر شکل های پیش بینی شده تجاوز نکند.
پایه ها و قالب های باربر نباید قبل از آنکه اعضا و قطعات بتنی، مقاومت کافی را برای تحمل وزن خود و بارهای وارده کسب نمایند، برچیده شوند.
عملیات قالب برداری و برچیدن پایه ها باید گام به گام و بدون اعمال نیرو و ضربه، طوری صورت گیرد که اعضا و قطعات بتنی تحت اثر بارهای ناگهانی قرار نگیرند و بتن صدمه نبیند. همچنین ایمنی و قابلیت بهره برداری قطعات مخدوش نگردد.
بیشتر بخوانید: اسپیسر چیست؟ کوچک اما پر نقش در ساختمان سازی
در خصوص پوترهایی با دهانه تا 7 متر، برداشتن کل قالب و داربست و زدن پایه های اطمینان مجاز است، ولی در خصوص دهانه های بیشتر از 7 متر، تنظیم قالب و داربست باید طوری باشد که برداشتن قالب بدون جا به جایی پایه های اطمینان ممکن باشد. برداشتن پایه های اطمینان باید بدون اعمال فشار و ضربه و طوری باشد که بار به تدریج از روی آن ها حذف گردد.
سخن آخر
در این مطلب سعی شد پاسخی مناسب به پرسش مبنی بر اینکه پوتر در ساختمان چیست داده گردد. تیرهای بتنی یا همان پوتر از اجزای مهم ساختمان هستند که نقش مهمی در تحمل و انتقال بارها و فشار های وارد شده بر سازه دارند. پوتر ها بر اساس کارکرد و ساختار و همچنین نوع تکیه گاه به انواع مختلفی دسته بندی شده اند که در بالا به آن ها اشاره شد. اجرای پوتر نیز به مانند ستون شامل چند مرحله می گردد که هر یک جداگانه توضیح داده شد.
منبع: ویکی ساختمان