در دوران نامزدی و بعد از آن طرفین چه حق و حقوقی دارند؟ - مجله پیامک

نامزدی فرصتی برای آشنایی زوج ها و خانواده های آن ها است که ضروری است قواعد آن رعایت گردد تا دو طرف آسیب نبینند. دوران نامزدی در اصطلاح به دورانی گفته می گردد که دختر و پسر خود را برای تشکیل زندگی مشترک آماده می نمایند. در این دوران نامزدها از نظر شرعی و دینی نسبت به یکدیگر نامحرم هستند و تا زمانی که عقد ازدواج منعقد نگردد، هیچ گونه رابطه حقوقی بین آن ها وجود ندارد. در خبرنگاران به شرایط و قوانین دوران نامزدی پرداخته شده است.

شرایط دوران نامزدی

طبق قانون، نامزدی باعث ایجاد علقه زوجیت و پیوند زناشویی بین دو طرف نیست؛ هرچند تمام یا قسمتی از مهریه که برای موقع ازدواج معین شده پرداخته شده باشد. بنابراین اگر تمام یا قسمتی از مهریه به دختر پرداخت شده باشد، در صورت به هم خوردن نامزدی قابل استرداد است زیرا تا زمانی که ازدواج صورت نگرفته، زن مالک مهر نیست. بنابراین اگر مهریه دریافت شده است، باید باز پس داده گردد. در مواردی هم که به دلیل رعایت محرمیت دختر و پسر، صیغه عقد جاری شده باشد، نیمی از مهر قابل استرداد است.

آیا به هم خوردن نامزدی طرف مقابل را مستحق دریافت خسارت می نماید؟

بر اساس قانون هر یک از زن و مرد تا زمانی که عقد ازدواج جاری نشده باشد، می تواند از وصلت خودداری کند و طرف دیگر به هیچ وجه نمی تواند او را مجبور به این ازدواج کند و یا به دلیل امتناع از وصلت درخواست خسارت کند. در واقع زن و مرد به دلیل هزینه هایی که در این دوران متحمل شده اند، نمی توانند درخواست خسارت نمایند.

حقوق نامزدی

1. وعده ازدواج برای ایجاد رابطه زوجیت (روابط زناشویی و جنسی) کافی نیست، حتی اگر دو طرف در خصوص مهریه با یکدیگر توافق نموده باشند و مرد نیز قسمتی از مهریه یا تمام آن را به زن پرداخت نموده باشد.

2. تا زمانی که عقد نکاح بین زن و مرد جاری نشده، هر یک از آن ها می توانند از انجام وصلت امتناع نمایند و طرف دیگر به هیچ وجه نمی تواند وی را مجبور به ازدواج با خود کند.

3. اگر مردی به زنی وعده ازدواج بدهد، اما با او ازدواج نکند، زن به صرف امتناع مرد از ازدواج با او نمی تواند مطالبه خسارت کند، مگر این که در دادگاه ثابت کند که مرد با وعده دروغین ازدواج وی را فریب داده و به او خسارتی وارد نموده است.

4. اگر بین زن و مرد وعده ازدواج انجام شده باشد و برای این تعهد هم وجه التزام معین شده باشد، به طور مثال معین گردد که اگر مرد به تعهد خود برای ازدواج با دختر عمل نکرد باید مبلغ مشخصی به زن بپردازد، در صورت خودداری مرد از ازدواج، زن نمی تواند این وجه التزام را از او مطالبه کند.

5. هزینه عقد و ازدواج از نظر عرفی بر عهده شوهر است. بنابراین در صورت بر هم خوردن نامزدی، مرد نمی تواند این هزینه ها را از زن مطالبه کند.

6. در صورتی که مرد مبلغی به عنوان شیر بها برای ازدواج به زن داده باشد اما وصلتی صورت نگیرد، می تواند این مبلغ را از زن پس بگیرد.

مطالبه هدایای دوران نامزدی

در صورتی که دو نفر با یکدیگر پیمان نامزدی بسته باشند و قول ازدواج به یکدیگر داده باشند و این ازدواج واقع نگردد، طرف ها می توانند هدایایی را که در طول دوران نامزدی به یکدیگر داده اند از یکدیگر مطالبه نمایند. همچنین اگر عین این هدایا موجود نباشد، می توانند قیمت هدیه را از طرف مقابل مطالبه نمایند، مگر این که هدیه قابل نگهداری نباشد و مصرف شدنی باشد مانند مواد خوراکی یا این که اگر قابل نگهداری است، بدون اینکه طرف مقابل در از بین رفتن آن مقصر باشد از بین رفته باشد. طبق قانون، اگر قبل از دوره نامزدی بین دختر و پسر هدایایی رد و بدل گردد، فقط در صورتی می توانند هدیه را مطالبه نمایند که آن هدیه موجود باشد و در آن نیز تغییری از ناحیه هدیه گیرنده صورت نگرفته باشد.

پیشنهاد مطالعه : برای کسب اطلاعات بیشتر درباره استرداد هدایای دوران نامزدی مقاله آیا می توان هدایای دوران نامزدی را پس گرفت؟ را مطالعه فرمایید.